Tarih: 11.11.2021

Sayı: 2021/HD-13

Konu: 7338 Sayılı Kanun İle Vergi Kanunlarında Yapılan Önemli Düzenlemeler

26.10.2021 tarih ve 31640 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile, vergi kanunlarında önemli değişiklik ve düzenlemeler yapılmıştır.

Yapılan değişiklik ve düzenlemeler maddeler halinde özet olarak aşağıda sunulmuştur.

1. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen mükerrer 20/A maddesiyle, GVK’nın 47 ve 48. maddelerinde yazılı şartları karşılayarak basit usulde vergilendirilen mükelleflerin ticari kazançları, 01.01.2021 tarihinden itibaren gelir vergisinden istisna edilmiştir. İstisna kapsamındaki bu kazançlar için yıllık beyanname verilmeyecek ve diğer gelirler dolayısıyla beyanname verilmesi halinde de bu kazançlar beyannameye dahil edilmeyecektir.

2. 01.01.2022 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere, sosyal içerik üreticilerinin sosyal paylaşım ağları üzerinden elde ettikleri kazançları ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin, elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançları toplamı 103. maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2021 yılı için 650.000 TL) aşmayan mükelleflerin bu kazançları gelir vergisinden istisna edilmiştir.

KDV Kanununun 17. maddesinde yapılan değişiklikle bu kapsamdaki mükelleflerin bahse konu kazançlarına ait teslim ve hizmetler, katma değer vergisinden de istisna edilmiştir.

İstisnadan faydalanılabilmesi için, Türkiye'de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şart olup; Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapacaktır.

Bu kapsamdaki mükelleflerin başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.

Düzenleme kapsamındaki kazançları toplamı gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini açılacak özel hesap üzerinden tahsil etmeyenler istisnadan yararlanamayacaktır.

3. Dördüncü Dönem Geçici Vergi Beyanı kaldırılmıştır. Buna göre 01.01.2022 tarihinden itibaren üç, altı ve dokuz aylık dönemlerde geçici vergi beyan edilecektir. 2021 yılına ait dördüncü dönem geçici vergi beyanı 2022 yılı Şubat ayında son kez verilecektir.

4. Vergiye Uyumlu Mükellefler için Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanlarında uygulanan %5 vergi indiriminden yararlanma koşulları 01.01.2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere biraz daha esnetilmiştir.

Buna göre; ikmalen veya re’sen yapılmış ve kesinleşmiş bir tarhiyat bulunmaması şartı vergi beyannamelerindeki vergi türleri itibariyle sınırlandırılmış, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki iki yılda haklarında tarhiyat yapılmamış olması şartı, yapılan tarhiyatın kesinleşmesine bağlanmış, ayrıca söz konusu süre içinde kesinleşen tarhiyatın indirim sınırının % 1’inden az olması durumunda (15.000 TL’den az) indirim koşullarının ihlal edilmemiş sayılacağı şeklinde düzenleme yapılmıştır.

5. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, fiziki ortamdan bağımsız olarak elektronik ortamda vergi dairesinin kurulması, vergi dairelerinin diğer vergi dairelerinin şubesi olarak belirlenmesi konusunda yetki verilmiştir.

6. Yararlanılması Yeminli Mali Müşavir tasdik raporu ibrazı şartına bağlanan muafiyet, istisna, zarar mahsubu ve benzeri konularda, tasdik raporunun süre içerisinde ibraz edilmemesi durumunda, mükellefe tebliğ edilmek şartı ile 60 günlük bir mühlet verilmesine ve bu süre içinde verilmesi halinde tasdik raporunun zamanında verilmiş sayılmasına; tasdik raporunun bu süre içinde ibraz edilmemesi halinde ise tasdike konu haktan yararlanamaması yönelik düzenleme yapılmıştır.

Ayrıca 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesine yeni bir bent eklenerek; yukarıda belirtilen Yeminli Mali Müşavirlik tasdik raporlarının belirlenen sürede ibraz edilmemesi durumunda, ibraz yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükellef adına 50.000 liradan az ve 500.000 liradan fazla olmamak üzere, yararlanılması tasdik raporunun ibraz şartına bağlanan tutarın % 5’i oranında özel usulsüzlük cezası getirilmiştir.

7. 01.11.2021 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, gider pusulasının, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği ve bu süre içerisinde düzenlenmeyen gider pusulasının hiç düzenlenmemiş sayılacağı, gider pusulasının hiç düzenlenmemiş sayıldığı durumlarda özel usulsüzlük cezası kesileceği hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, banka, ödeme kuruluşu ve PTT tarafından düzenlenen belgeler (dekont, alındı vb.) ile bu Kanun uygulamasında belge düzenleme yükümlülüğü bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının tabi oldukları diğer ilgili mevzuat dahilinde düzenledikleri belgeler gider pusulası yerine kabul edilmiş olup ve bu hallerde mükellefler tarafından ayrıca gider pusulası düzenlenmesine gerek kalmamıştır.

8. Elektronik ortamda tutulan defterlere ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen standartlara uygun bilgileri içeren ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanmış elektronik dosyayı ifade eden Elektronik defter beratı ve şekil hükümlerinden bağımsız olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen standart ve içeriğe uygun olarak elektronik ortamda düzenlenen, imzalanan, muhafaza ve ibraz edilebilen muhasebe fişine ait elektronik kayıtlar bütünü olarak tanımlanan Elektronik muhasebe fişi, mükelleflerce saklanması zorunlu belgeler arasına alınmıştır.

9. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 261. Maddesinde yapılan değişiklikle; değerleme ölçütü olarak “Alış bedeli” eklenmiş ve alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alma bedeli olarak tanımlanmıştır

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 262. Maddesinde yapılan düzenleme ile, iktisadi kıymetin maliyetine eklenmesi gereken unsurlar detaylı olarak kanun maddesinde belirtilmiştir.

10. 01.01.2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yeniden değerleme uygulaması getirilmiştir.

Buna göre, tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının gerçekleşmediği hesap dönemlerinin sonu itibarıyla, bilançolarına dâhil bulunan amortismana tabi iktisadi kıymetlerini ve bunlar üzerinden ayrılmış olup bilançolarının pasifinde gösterilen amortismanları (sat-geri kirala kapsamında olan ve bu özelliği devam edenler hariç) maddede belirtilen şartlar doğrultusunda yeniden değerleyebilmeleri mümkün hale gelmiştir.

Geçici vergi dönemlerinde yapılacak yeniden değerlemelerde, bir önceki yılın aynı dönemine göre Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksinde meydana gelen ortalama fiyat artış oranı,  yıl sonunda yapılacak yeniden değerlemede ise o yıl için belirlenen yeniden değerleme oranı dikkate alınacaktır.

Yeniden değerlemeye tabi tutulan iktisadi kıymetin satılması halinde, fon hesabında tutulan değer artışı da kayıtlardan/fon hesabında çıkarılacak ve birikmiş amortisman gibi dikkate alınacaktır.

11. Dileyen mükelleflere, işletme aktifine yeni kaydedilecek iktisadi kıymetler için bunların kullanıma hazır olduğu tarihte başlayıp ve her bir hesap dönemi için kıymetin aktifte kaldığı süre kadar gün esasına göre amortisman ayırabilme imkanı getirilmiştir. Bu durumda, sürenin gün olarak hesaplanması için Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür süreleri üçyüzaltmışbeş ile çarpılacaktır.

12. Dileyen mükelleflere, Hazine ve Maliye Bakanlığının iktisadi kıymetler için tespit ve ilan ettiği faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman süresini, her yıl için aynı nispet olmak kaydıyla, belirleme hakkı verilmiştir. Bu durumda, yeni belirlenecek süre, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen sürenin iki katını ve elli yılı aşamayacaktır. Mükellefler bu tercihlerini iktisadi kıymetin envantere alındığı geçici vergi dönemi sonu itibarıyla kullanabileceklerdir. Bu şekilde belirlenen amortisman süresi ve oranı izleyen dönemlerde değiştirilemeyecektir.

13. Şüpheli Ticari Alacaklarda, yapılan protestoya veya yazı ile bir defadan fazla istenilmesine rağmen borçlu tarafından ödenmemiş bulunan dava ve icra safhasında değmeyecek derecede küçük olan alacaklara ilişkin azami tutar 3.000 TL olarak belirlenmiştir.

Ayrıca işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler tarafından da şüpheli alacak hükümlerinin uygulanmasına imkan tanınmıştır.

Bu mükellefler, tespit edilen şüpheli alacaklarını defterlerinin gider kısmına ve bunlardan sonradan tahsil edilen miktarları ise tahsil edildikleri dönemde defterlerinin gelir kısmına, hangi alacaklara ait olduğunu gösterecek şekilde kaydedecekler

14. Yenileme fonu ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunu’nun 328.maddesi yeniden düzenlenmiş, fon hesabına alınan tutarın hangi süre sonunda gelir yazılacağına açıklık getirilmiştir. Buna göre, yenileme fonuna alınan tutarın itfa edilmeyen kısmının, satışın yapıldığı yılı takip eden (idarenin mevcut uygulamasında, üç yıllık süreye, satışın yapıldığı yıl da dahil ediliyordu) üçüncü yılın sonunda gelir yazılması gerekmektedir.

15. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 379. Maddesinde değişiklik yapılarak, tekerrürde, artırım tutarının, tekerrüre sebep olan kesinleşmiş  cezadan fazla olamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, kesinleşen bir cezadan sonra, vergi ziyaı cezasında cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren beşinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar, usulsüzlükte cezanın kesinleştiği tarihi izleyen günden itibaren ikinci yılın isabet ettiği takvim yılının sonuna kadar tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası %50, usulsüzlük cezası %25 oranında artırılarak uygulanacaktır.

16. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 371. Maddesinde değişiklik yapılarak, mükelleflere, haklarında devam etmekte olan vergi incelemesine ya da yapılan takdire sevk işlemine ilişkin farklı vergi türlerinde pişmanlıkla beyanname verebilmesi imkanı getirilmiştir.

17. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 376. Maddesi Ek Madde 1’de değişiklik yapılarak, 5.000 TL’yi aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları da uzlaşma kapsamına alınmıştır.

Ayrıca 5.000 Türk lirasını aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için indirim oranı %50 artırımlı olarak uygulanacaktır.

18. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na Eklenen Geçici 32. Madde ile; Arge, Yenilik ve Tasarım Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere 31.12.2023 Tarihine Kadar İktisap Edilen Yeni Makine ve Teçhizatın amortismanlarının, tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanması imkanı getirilmiştir.

19. 488 sayılı Damga Vergisi Kanuna ekli (2) sayılı tablonun “IV- Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün (36) numaralı fıkrasına eklenen fıkra ile, genel ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, belediyelere ve köylere yapılacak bağışlara ilişkin olarak ilgili idare ile bağışlayanlar arasında düzenlenen kağıtlar, damga vergisinden istisna edilmiştir.

20. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. Maddesinin “ı” bendinde yapılan değişikle, Kurumlar vergisi mükellefleri için nakdi sermaye artışı indiriminde %50 uygulanan nakdi sermaye faiz indirimi oranı, yurt dışından gelen sermaye payları için %75 olarak  uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

21. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesine eklenen 8. fıkrayla, 01.01.2022 tarihinden itibaren, indirimli kurumlar vergisi uygulamasında, yatırıma katkı tutarının %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, ÖTV ve KDV hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu tutar ile birlikte bu tutarın bir katı, vazgeçilen yatırıma katkı tutarı olarak toplam yatırıma katkı tutarından düşülecektir.

Düzenleme, gerek mevcut gerekse yeni alınacak yatırım teşvik belgeleri kapsamında 01.01.2022 tarihinden itibaren yapılacak yatırım harcamalarına uygulanacaktır.

22. 7194 sayılı kanunun 52. maddesinde yapılan değişiklikle, 01.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi 01.01.2023 tarihine ertelenmiştir.

 

Saygılarımızla,

HİSAR DENETİM

 

İbrahim ÇİFTCİ

Yeminli Mali Müşavir

 

Sami OKUTAN

S.M. Mali Müşavir

 

855 kişi tarafından görüntülenmiştir.